- Hãy kết nối hai cuộc đời trước
đây và nhận biết họ có ý nghĩa thế nào?
- Không "nghe" thấy câu
trả lời, nhưng tôi đang thấy một quả cầu với hình tượng âm dương (yin/yang)
quay tròn theo 1 chiều.
Đầu yang nối tiếp đuôi yin và ngược
lại. Quả cầu quay nhanh hơn, hai phần âm dương như lẫn vào nhau theo tốc độ
tăng dần cho đến khi chỉ còn 1 khối cầu tròn trọn vẹn, chậm chậm bay hút khỏi tầm
nhìn.
- Nơi khối cầu đã bay đi, hãy nhìn
xem còn điều gì diễn ra.
- Hình như bóng dáng một người đứng
vị trí cao hơn một chút ... Không hẳn. Chỉ là hai bàn tay đưa ra từ quầng sáng
- với chi tiết khá rõ là ống tay áo rộng bao phủ cánh tay được viền trang trí bằng
dải vàng hoạ tiết lấp lánh - ra hiệu như
bảo mình đứng lên với ngụ ý chính xác là "Lighten up! Lighten up
yourself" (ngay lúc này, khi đang viết lại, mình đang suy nghĩ nên dịch
"lighten up" với nghĩa sao cho phù hợp qua tiếng Việt). Có thể là:
hãy bớt buồn phiền, hãy tự toả sáng cho tâm hồn. (Có ai có thể giúp mình dịch
sao cho gần nghĩa nhất?)
***
Một sự kiện xảy ra tháng 8 năm
ngoái 2015, mình nghĩ sẽ giữ trong lòng không kể lại cùng ai, vì có kể ra chắc
khó mà hiểu/thông cảm/chia sẻ được. Nhưng bây giờ, mình đã diễn giải được rành
mạch cho bạn chồng - mình tin trong chuyện này, là người chứng kiến hết mọi việc,
bạn ấy là người hiểu mình nhất. Sau mọi việc, mình nghĩ có thể viết lại đây.
Thời gian làm slideshow chuẩn bị
cho lễ tang bố chồng, mình được xem và chọn lựa trong cả kho hình quý giá mà
ông giữ được đến ngày nay. Ông - một người lính Cộng hoà, cũng từng có tuổi trẻ
tràn đầy sức sống. Ông phong trần, hiên ngang và tự hào trong bộ quân phục. Đằng
sau vỏ ngoài của người lính cứng cáp, là tâm hồn người nghệ sĩ, ông chơi nhạc,
vẽ tranh, và ông từng yêu say đắm. Giai đoạn tuổi trẻ của người lính, phe Cộng
hoà - đã một thời là biểu tượng trái ngược với gia đình mình - hiện ra như một cuốn phim, cuốn phim khiến
cho cảm xúc lạ kỳ từ sâu đáy lòng mình dâng lên vỡ oà. Mình khóc, người run
lên, nức nở với mỗi lần chỉnh sửa hay xem lại những hình ảnh đẹp nhất, ý nghĩa
nhất theo sự chọn lựa của mình. Quả thật, mình ngạc nhiên và hơi sợ hãi với cảm
xúc vượt ngoài kiểm soát như vậy. Có lẽ mất mát của gia đình chồng khiến mình
nhớ đến sự thiếu vắng của Ba? Không phải. Thậm chí, mình cố lục những khoảnh khắc
buồn nhất ngày Ba mất nhằm gán ghép thành lời giải thích về tâm trạng kỳ quặc,
mình tự ép phải tin là thế. Có, nhưng không hẳn. Ký ức về Ba lúc ấy nằm rất yên
trong tâm khảm.
Mình mân mê, nâng niu những tấm ảnh
chứa đầy lịch sử, thời gian và không gian. Những luỹ chiến hào, những ụ cát, những
vòng kẽm gai, những người lính trẻ trong quân trang rằn ri, những dáng vẻ tự
tin đứng ngồi quanh chiếc xe quân sự bụi bặm hầm hố. (Thậm chí ngày tang lễ
mình còn phản ứng hơi gay gắt khi thấy một vài tấm hình treo trong gian phòng
nơi ông nằm bị ai đó vô tình dùng đinh, ghim vào bảng.)
Một tuần lễ chuẩn bị là 7 ngày vô
cùng bất ổn, bên cạnh chia sẻ sự thương tiếc người cha cùng gia đình, khóc vì thương cho tuổi trẻ hào hùng của một
đời người đã qua, tiếc cho lòng nhiệt huyết tràn sức sống đã tắt. Mình muốn cô
đọng trong khuôn khổ slideshow chỉ với những hình ảnh thời đời lính oai phong của
ông, thầm nghĩ giá như không cần tiếp nối hình ảnh ngày ông đã lớn tuổi (tất
nhiên, không thể làm thế).
Mệt mỏi, buồn, đến phát bệnh nặng
mà không hiểu vì sao.
Cuộc đời của Phill trong cuộc chiến
ở VN đã giúp lý giải cho tâm trạng phức tạp tuần lễ ấy. Vô thức, mình đã nhận
ra những hình ảnh quen thuộc.
Mình ngẫm nghĩ và nhận ra thế này:
• Với thôi miên, mình hiểu được nguồn
gốc sâu xa dẫn đến sự bùng nổ cảm xúc với những hình ảnh của ông. Có nghĩa,
nhìn theo khía cạnh này, mình không phải là người có tâm thần bất ổn. Lời giải
thích này, đã gột bỏ thắc mắc luẩn quẩn, băn khoăn về tình trạng tâm lý của
mình. Hình dung như bước về nhà, trút bỏ được tấm áo chật chội bức bối sau một
ngày dài ngoài đường mệt nhọc.
Cuộc đời này, mình được học nghệ thuật tạo
hinh, được sống trong môi trường biết tiếp thu cái đẹp và lưu giữ lại cảm xúc
qua khả năng vẽ, khắc, chạm. Có phải sự lựa chọn bắt nguồn từ chàng trai trẻ những
năm 50, người luôn nhìn thấy cái đẹp của thiên nhiên, của tạo hoá? Có phải để
có được số phận này, mình đã chọn trở lại trong một gia đình gồm nhiều hoạ sĩ?
• Nếu không tìm được nguồn cơn thật
sự, theo phương diện khác, có thể tâm lý mình bất ổn thật, bởi nó bắt nguồn từ
bản chất quá nhạy cảm, mình hay nói đùa với mọi người là "mong manh dễ vỡ",
có khả năng nhập tâm vào vị trí của người khác để cảm nhận (cảm về khí phách
người lính trẻ tràn sức sống, nhiệt huyết, cảm thấy cái đẹp trong những con người
đứng kia, cái đẹp trong quang cảnh từ những bức ảnh).
Mình ý thức được giá trị từ những tấm ảnh
của bố chồng, quý trọng nó như một phần
của lịch sử - từ khoảnh khắc được chụp lại cho đến loại giấy in hình thời
bấy giờ, sự chuyển đổi màu sắc qua năm tháng, và cả những dòng chữ được ghi ở mặt
sau.
Có thể ví như một người yêu thích đọc
sách, họ sẽ ý thức quý sách, giữ gìn, trở thành thói quen. Vậy đó có phải là một
trong những nhân tố hình thành tính cách?
Nếu không biết được sự cảm thụ cái
đẹp bắt rễ từ đâu, mình đã và vẫn đang biết đấy là sự thừa hưởng từ tố chất của
Ba, Mẹ, Ông ngoại, và sự cộng hưởng từ tất cả thành viên khác trong gia đình lớn.
Và, cũng vì làm nghệ sĩ, nên tâm trạng, suy nghĩ của mình cũng không thể như những
người học về kỹ thuật, cơ khí ... Giải thích vì sao mình dễ dàng lâm vào tình
trạng tinh thần bất ổn định (nếu không muốn nói là bị dở hơi, bị tâm thần) để rồi
dẫn đến bùng nổ cảm xúc với những bức hình cũ của bố chồng.
***
Câu hỏi cuối cùng Jeff đưa ra trước
khi dẫn mình về lại hiện tại:
- Kết dính 3 cuộc đời, hãy tự hỏi yếu
tố quan trọng nhất, cô đọng nhất là gì.
Không một chút nghĩ ngợi, mình đã
trả lời dứt khoát và suôn sẻ: Hai cuộc đời đã qua, hai con người đã chết để tạo
dựng nên cá thể là mình ngày hôm nay - có lẽ, trong trạng thái bình thường,
mình không thể nghĩ ra một nhận định nhanh và rõ ràng như thế. Thông thường,
Jeff cần phải giữ thái độ và âm vực bình thản đều đều. Nhưng lúc ấy, nghe Jeff
thốt lên "So beautiful!" (Thật đẹp quá), cùng lúc, mình hiểu ý nghĩa
của lời kết luận được diễn đạt ra một cách gần như vô thức.
Mình rút ra rằng, tất cả chúng ta,
mỗi người là một thế giới độc nhất vô nhị. Thế giới ấy được xếp lên bởi bề dày
của kinh nghiệm tích tụ qua bao cuộc sống khác nhau. Chẳng vô cớ mà anh em cùng
cha mẹ sinh ra, cùng được nuôi dưỡng, giáo dục như nhau, nhưng mỗi đứa con sẽ
phát triển nên những tính cách khác biệt. Thử nghĩ lại luật nhân quả, sẽ thấy sự
hợp lý, đơn giản như một quy tắc anh có vay, thì anh phải trả, anh trồng cây
táo, cây táo sẽ không ra quả chanh ... thế thôi. Anh sống trong sự tức giận,
căm ghét, thù hận người khác, dấu ấn ấy sẽ in hằn trong tâm thức; khi sang một
trang mới, ít nhiều, anh sẽ vô thức lặp lại tính cách ấy; nếu vẫn không rút ra
được, nó trở thành vòng luẩn quẩn kg điểm dừng hoặc có thể anh trở thành nạn
nhân của sự hận thù, ghét bỏ của người khác, chỉ khi ấy anh sẽ cảm nhận và hiểu,
để sẽ thay đổi, học cách tha thứ và có thể sống thanh thản trong một cuộc đời tốt
đẹp hơn.
Những điều này, ai ai cũng đã nằm
lòng. Mình cũng đã được dạy từ khi còn bé. Nhưng với hiểu biết bằng thực tế xảy
ra với chính bản thân, mình tin chắc định luật tự nhiên là như thế, không chỉ
là những lời răn dạy khiến con người lo sợ rồi cố sống tốt để "lỡ" có
kiếp sau mình sẽ sung sướng. (Đây là cách diễn giải theo tiếp thu của cá nhân,
mình không mang ý gây sự khó chịu cho người khác có suy nghĩ bất đồng, nhất là
không chủ ý đụng chạm đến niềm tin của bất cứ ai).
Vài tuần trước đây, mình còn khó nắm
bắt khái niệm mà tác giả Brian Weiss đặt ra: "Nếu như một con người được
sinh ra, lớn lên, tích tụ tri thức, hiểu biết, để rồi chết, hết - chấm dứt, thì
mọi sinh tồn trong vũ trụ quả là vô giá trị, hoặc là sự phí phạm", thì bây
giờ mình đã hiểu.
Thế giới này khó tìm thấy sự hoàn hảo,
nhưng không đều gì xảy ra một cách thừa thãi và sai lệch. Cân bằng luôn
là nền móng của tạo vật.
No comments:
Post a Comment